Retorik Nedir?

Retorik; insanları etkilemek, onlara bir düşünceyi aşılamak, insanların düşünce ve duygularını yönlendirmek gibi çeşitli amaçlarla yapılan konuşmadır. Retorik, daha çok konuşma üzerine bir sanat olarak bilinse de yazılı ve görsel alanda da karşımıza çıkar.

Reklamcılık, edebiyat, siyaset, felsefe, hukuk gibi pek çok alanda kullanılan retorik, günlük yaşamda bireylerin fikirlerini etkilemek için de kullanılabilir. Retorik, kısaca ikna sanatı olarak da bilinir.

Retoriği sistemleştiren Aristoteles’e göre bu sanatın üç ana unsuru vardır:

1. Ethos: Konuşmacıdır. Söylevi gerçekleştiren kişinin ahlaka uygun davranması gerekir. Tartışılan sorulara yanıt verir, tartışmanın yönetiminden sorumludur.
2. Pathos: Soruları soran taraftır. Konuşmacının etkisinde kalır.
3. Logos: Konuşmacının (ethosun) mantık çerçevesinde konuşmasıdır. Konuşmacının dinleyicileri akılcı düşünmeye teşvik etmesidir.

Retorik sanatı, konuşmayı etkili kılıp bir fikri insanlara kabul ettirmeye yarar ancak manipülatif olmayı da beraberinde getirebilir. Bu sorunun önüne geçmek için ethosun (konuşmacının) ahlak ilkelerine bağlı kaldığından emin olmak gerekir.

Retorik sanatında dinleyicileri etkilemek için retorik sorulara da sık sık başvurulur. Bu sorular, direkt cevap almaya yönelik sorular olmayıp dinleyicilerde farkındalık yaratmak, onların duygu ve düşüncelerini etkilemek amacıyla sorulur.